Compte-rendut del CREO TLS del
Conselh Academic de l’Ensenhament de l’ OCcitan (CAEOC)
de l’acadèmia de Tolosa
Diluns 12 de decembre de 2022
Sala Olímpia de Gojas. Rectorat de Tolosa, plaça St Ròc.
Ambient general : Mai constructiu que de costuma, mas amb qualques moments rufes quand lo CREO TLS (Isopet) ataquèt lo rector sus las mancas de resultas. D’engatjaments orals son preses pel rector de respondre a totes los corrièls del CREO, de melhor gerir las oras d’occitan per evitar los falses jos servicis e d’escriure lèu als caps d’establiment per remembrar la politica en favor de l’occitan (lei Molac…)
Orari : 14h15 16h25. 20at de personas en presencial.
Presents fisicament : -Pel Rectorat : Agar, Doussine. Fabienne Tajan. Castillon. Guérin, Toanetti (nos mancan de noms)…
-Pel CREO : Isopet, Rei Bèthvéder.
-Pels sindicats : Noilhan. Lago (FSU), Lepoint (SE-UNSA)
-Pels autres : Denis Tajan (Canopé), Ribièra (Region OPM), Vidal (IEO), Blanchon (OPLO) Ralu (Oc-bi)
Connexion en distancial : I a de problèmas de connexion en vidèo que duran gaireben 30min. Intervenguèron Martina Ralú (Òc-Bi), Benjamin Assié (Region OPM), una hemna de l’INSPÉ …
INTRODUCCION
Mostofà Forar (Rector) :
I a 3 punts de veire : 1-lo Bilanç. 2- Ressorças e formacions. 3-Perspectivas.
Anóncia l’arribada de la LVC Occitan dins lo tecnologic.
Sus la futura convencion nos ditz que serà lèu somesa als partenaris (fin annada civila). RH : Pòstes POP al nombre d’8.
Dificultat dins los recrutaments. +7 pòstes ensenhents per l’ensenhament bilingüe.
Intervencion de Noilhan peu SGEN : Universitat gaireben pas mai de liceans en occitan. Amassada inter òc seriá utila.
Responsa del rector : véser aquò ambe la DGESCO.
FSU – V. Lago . Convencion pas aplicada. L’ensenhament opcionau en baisha. 3 SB draubidas sonque. collègas. Los sos servicis fragilizan l’ensenhament de l’occitan. Los futurs estudiants se hèn rares pr’amor de las reformas. Aicí lo tèxt legit per la FSU :
«Sénher lo Rector,
Dònas e Sénhers los membres del CAEOC,
Sèm amassats per far lo bilanç de la dintrada 2022 e evocar las perspectivas de l’ensenhament de l’occitan dins nòstra acadèmia. Çò CAEOC es egalament per nosautres l’escasença de far lo bilanç de la convencion qu’arriba a son tèrme.
Al delà de son feble temps d’aplicacion, en consequéncia d’una signatura tardiva, planhèm que los objectius sián pas atenches dins la màger part dels departaments (en tèrme numerari mas tanben uman (cpd).)
Planhèm egalament los efièches pervèrses de l’aplicacion d’aquela convencion pertocant l’ensenhament opcional de l’occitan dins nòstra acadèmia. A mejans constants, l’ensenhament opcional en collègi e licèu es estat sacrificat al profièch de la montada dels cohòrts bilingües sens per tant qu’aquela darrièra modalitat d’ensenhament se desvolopa realament puèi que comptam pas a aquel jorn, e levat error de nòstra part, que 3 oberturas sul temps de la convencion e que nombre de seccions existentas coneisson de nombroses problèmas de ressorsas umanas o de continuitat pedagogica menaçant lor perennitat e empachant lor desvolopament.
Aquela convencion que deviá èsser un atot màger dins lo desvolopament de l’occitan dins nòstra acadèmia, sembla aver sustot agut per efièch de l’aflaquir tant comptam de barraduras d’opcions dins d’unes establiments e de baissas drasticas del nombre d’oras dins d’autras. Sembla egalament metre en concurréncia dos tips d’aprendissatge pasmens complementaris.
La pèrda d’ora dins l’ensenhament opcional s’acompanha d’una degradacion sens precedent de las condicions de trabalh dels collègas concernits que, en mai de se deure partejar entre mantun establiment de mai en mai nombrós e alunhats, se retròban a negociar amb los caps d’establiment per ensenhar sus lor jos-servici. Aquela dintrada revèla, un còp mai, de las inegalitats entre los establiments e met las disciplinas en situacion de concurréncia.
O rampelam : per que l’ensenhament de l’occitan siá realament interessant, eficaç e que faga sens, cal una vertadièra politica de l’ofèrta assumida, volontarista e que se via sul terren. Cal egalament prene en compte la realitat de las condicions de trabalh de nòstres collègas ensenhants de ’occitan, lor fatiga, lor lassièra, que los mena per d’unes a un tal mal-èsser moral qu’abandonen lor disciplina quitament lor mestièr.
L’obertura de las seccions bilinguas, la montada dels cohòrts, lo seguit dels escolans entre los cicles, una ofèrta en opcion en collègi e en licèu en LVB o C que permeton als escolans de causir de far d’estudis en occitan : tot aquò se deu trabalhar en concertacion e plan en amont. Solament constatam los limits dels grops de trabalh departamentals que jògan pas lor ròtle de grops de reflexion sus la començada d’una vertadièra politica de desvolopament de l’occitan. Pertocant la concertacion, deploram vivament l’abséncia de las organizacions sindicalas dins d’unes grops de trabalh departamentals (coma dins Tarn, Nauta Garona e d’autras) e çò malgr at la sollicita c ion inters i ndical a pendent lo CAEOC de geniè r de 2021.
Pièger encara, a l’escasença del grop de trabalh tarnés, la FSU a sollicitat vòstres servicis per tal d’i sietar mas a primièr eissugat un refús. Coma considerar una concertacion serena dins aquelas condicions ?
A tot aquò, cal ajustar la manca de professors e de las reparticions de servicis de còps ubuesques qu’empachan de prepausar un ensenhament coerent dins d’unes departaments. La manca de material pedagogic, l’insufisença de l’ofèrta de formacion contunha concorron egalament a la degradacion de las condicions de trabalh dels escolans e dels ensenhaires. Coma assegurar de condicions de trabalh decentas a nòstres collègas professors d’occitan?
Coma las autras disciplinas, sèm confrontats a la baissa dramatica del nombre candidats als concorses (CAPES , Agregacion e CRPE especifica). Lo vivièr de candidats serà lèu encara mai reduch pels efièches desastroses de las reformas del collègi e del licèu : sens liceans en nombre sufisent, i pòt pas aver a l’universitat pro d’estudiants susceptibles de venir de futurs professors. Los dispositius començats, sustot la borsa Ensenhar, pòdon pas portar remèdi a a eles sols a las consequéncias de reformas mortifèras pels ensenhaments facultatius.
La situacion globala de l’occitan s’es donc degradada dins l’acadèmia tant al nivèl qualitatiu que quantitatiu aquestas annadas.
La començada d’una politica volontarista al benefici de l’ensenhament de l’occitan e al servici dels escolans, tala coma èra estada definida dins la convencion que s’acaba impausa l’allocacion de mejans sufisents. Solament, entre l’annada escolara 2018-2019 e la dintrada 2021, notam una pèrda franca en oras, sustot pertocant l’ensenhament opcional en collègi dont los mejans afectats son passats de 440 oras en 2018 a 252 a la dintrada 2020. Aquela situacion es la consequéncia de la decision unilaterala del rectorat de metre fin a las oras senhalizadas per l’integralitat de las oras d’occitan e de sa demanda facha als establiments concernits de prene d’oras sus lor feble marge d’autonomia. Non solament d’unes establiments refusan de balhar aquelas oras per l’occitan, çò qu’accentua las inegalitats, mas en mai, lo rectorat a drasticament baissat l’envolopa d’oras senhalizadas per l’ensenhament de nòstra lenga.
Aquela situacion nos pareis inadmissibla. L’ofèrta d’ensenhament de l’occitan se deu d’èsser democratic e demandam lo retorn de las oras senhalizadas en nombre sufisent, aital coma una ofèrta generalizada e sistematica de l’iniciacion per totes los escolans de 6en suls collègis ont nòstra lenga viva regionala es presenta dins lo bacin d’ensenhament. L’article 75-1 de la Constitucion rampèla que “las lengas regionalas apartenisson al patrimòni de França” , la lei del 21 de mai de 2021 relativa a la proteccion patrimoniala de las lengas regionalas e a lor promocion (dicha tanben Loi Molac) insistís sul fach que « la lenga regionala es una matèria ensenhada dins l’encastre de l’orari normal de las escòlas mairalas e elementàrias, dels collègis e dels licèus sus tot o partida dels territòris concernits, amb la tòca de prepausar l’ensenhament de la lenga regionala a totes los escolans.
Enfin, o disèm a cada CAEOC, dins totes los grops de trabalh departamentals, dins totas las instàncias paritàrias : las condicions de trabalh dels professors d’occitan son plan dificils. Sovent TZR academics, sus 2, 3, quitament 4 establiments, amb de modalitats d’afectacion opacas e sens règla precisa, cumulant los diferents nivèls, amb pauc de material pedagogic. Nòstres collègas son de còps victimas del mesprètz de lor ierarquia. Malgrat lor passion professionala e lor engatjament dins l’Educacion Nacionala, las situacions d’agotament professional se multiplican en çò dels ensenhaires d’occitan. Cal de tota urgéncia melhorar las condicions de trabalh dels ensenhaires d’occitan. Demandam sustot la creacion de pòstas fixas que tornarián una certana securitat a de collègas agotats e découragés per la manca de perspectivas, l’estabilizacion dels complements de servici, e un investiment en oras de dotacion, que reduiriá lo nombre de las pòstas partejats.
Sens aqueles mejans suplementaris, nòstres collègas contunharàn a desesperar sul terren. Los escolans contunharàn a ne patir las consequéncias, los efectius s’aprimaràn encara. E a tèrme, coma poirem formar los futurs collègas aptes a ensenhar e transmetre l’occitan ?
L’auretz comprés M. lo Rector, Dònas e sénhers los membres del CAEOC, l’exasperacion es granda en çò dels ensenhaires d’occitan. Mentre que los elegits regionals e departamentals afirman un volontarisme mai fòrt que jamai pel desvolopament de nòstra lenga, mentre que la lei Molac es estada votada per una plan granda majoritat de parlamentàrias de totes bòrds, fasent d’aquela lei un moment istoric de consensus democratic, e alara enfin que l’Unesco classa l’occitan demest las lengas en perilh de disparicion, ausissètz la votz dels que se batan al quotidian e cessaràn pas de se batre. Es grand temps que d’actes fòrts sián pausats, esperam qu’aquel CAEOC siá aquel ont l’Educacion Nacionala s’engatja enfin a respectar la lei e las convencions.»
Pas de responsa deu rector. Problèma de visio…
Emmanuèl Isopet (pdt CREO) : Sentiment de mesprètz deu rectorat. Pas de responsas deu rectorat . Fatiga davant lo discors e la realitat. Demanda de generalizacion de l’occitan.
Aicí lo tèxt entièr que foguèt legit :
« Sénher Rector, coma es d’usatge e coma nos i convidatz, aquí lo prepaus liminar del CREO Tolosa.
Ai lo desplaser de vosautres anonciat que malgrat sa sinceritat, risca de vos èsser desagradiu. En efièch, Sénher lo Rector, per vos lo dire sens destorn, avèm dempuèi dos ans lo sentiment d’èsser prigondament mespresat per vosautres e vòstres servicis. Dempuèi sa creacion, fa mai de 50 ans, es lo primièr còp que lo CREO qu’a totjorn desirat èsser un partenari del rectorat es dins aquela situacion e se tròba obligat de parlar atal.
Aquel sentiment es malurosament piejat pels faches.
Pendent lo primièr CAEOC qu’avètz presidit, mentre qu’evocàvem mantuna dificultat dins l’aplicacion de las leis e reglaments a prepaus de l’ensenhament de l’occitan, nos aviatz prepausat de vos escriure per tal d’evocar precisament aquelas situacions. Aquela letra del 10 de genièr de 2021 es demorada sens responsa. Tot parièr las del 21 de mai, del 4 de junh del 3 de julhet de 2021 e del 17 de julhet de 2022.
George Bernard Shaw escriviá que « lo silenci es la mai perfiècha expression del mesprètz ».
Pendent aqueles CAEOCs, pausam amb constància d’unas questions e proposicions a las qualas son pas portadas cap de responsas. Es-aquel aquí encara una impression ? La lectura dels comptes-renduts dels CAEOC establits per vòstres servicis e signats de vòstra man es pasmens evocadoira. Un sol exemple : en genièr darrièr, mentre qu’en preambul los representants sindicals de la FSU, Se-UNSA, SGEN-CFDT e Sud Educacion, l’associacion Òc-bi e nosautres quitament, lo CREO vosautres interpelions, avètz respondut (citi de CR) en rampelant « los ponches de l’òrdre del jorn e en vòt[ant] que permeton de portar d’elements de responsas a las problematicas enonciadas ». Los presents, coma los legidors del compte-rendut s’auràn pogut mainar que cap de responsa es pas estada portada, ni pendent çò CAEOC, ni pendent lo seguent.
Davant aqueles faches, comprenètz, Sénher lo Rector nòstra fatiga de deure un còp mai venir participar a aquela instància, per rampelar los escarts abissals entre las declaracions governamentalas, la constitucion, la lei, la convencion, e la realitat de l’ensenhament de l’occitan dins nòstra acadèmia.
Pasmens, nòstra natura optimista, perseveranta, nòstra leialtat de cap a las institucions republicanas nos incitan a respondre a vòstre convit per aquel novèl CAEOC. I demandarem un còp mai l’aplicacion de la lei, dels reglaments e de la convencion. Renovelarem nòstras proposicions amb lo desir de vos ajudar, aital coma vòstres servicis, dins la mesura de nòstras capacitats. Perque òc, volèm pas que siá retardat mai l’ofèrta d’un ensenhament de lenga e cultura occitana, prepausat a totes los escolans de nòstra acadèmia. Perque totes, d’ont que venon, an lo drech de conéisser la cultura de la region ont vivon, per venir dels ciutadans dobèrt sul mond. La lei lo dich clarament. »
Lo rector M. Forar : Li fa dòl la violéncia del prepaus del CREO TLS. Afirma una politica volontarista. Manca de mejans. I a pas de mesprètz. Avèm responut a totes los corrièrs.
La SG del rector Fabienne Tajan : I aguèt al mens una responsa, en genièr de 2021. Va verificar pel autres corrièrs. A en memòria un corrièr de genièr de 2021. I a almens una responsa. Va verificar per las autras responsas. Sénher Rector s’engatja a i respondre a posteriori.
Isopet (CREO) : I a sonque una responsa ! Sonque una !
UNSA Le Point : mercés ende l’enviadis de documents. Favorabla a la lenga regionala. Rampèla dels mandats del SE-UNSA – cf FELCO. Pilotatge academic. Reduccion de la concurréncia entre los establiments.
B. Assié Region Occitània-PM (per vidèo) : Contèxte particular amb la fin de la convencion. Volèm una convencion en genièr de 2023, se farà pas perque l’Estat prepausa pas ren. Lo 80% de las gents son favorables a l’occitan. Decepcion de la region sus l’acadèmia de Tolosa ont i a estagnacion. Pas de CPD OC tanpauc.
Lapsus de M. Forar , rector : «Vam promòure lo creòle… perdon l’occitan.»
1- Bilanç Dintrada. > Cf PJ
2- Ressorças e formacion > cf PJ
Fabienne Tajan (SG Rectorat) : Legís lo document. Cf PJ
Isopet e NRB del CREO : 43 professors de las escòlas format en occitan per sonque 7 escolans de mai. Alèrtan sus la feblessa de l’ensenhament bilingüe en Nauta-Garona que concentra ça que la fòrça populacion…
D. Agar (IPR Occitan) : Lo frèn es ligat a la ressorça umana limitada.
Isopet e NRB (CREO) : Problèma de la ressorça. On es la lista deus professors e regents competents en occitan per departaments ?
D. Agar : I trabalham… aquel trabalh es menat departament per departament al nivèl del 1èr gra. Aquel trabalh es menat en coordinacion amb l’OPLO. Es una preocupacion.
Rector : Rampèla l’importància de mejans al nivèl nacional.
Isopet : I lo privat, I a pas las chifras…
Fabienne Tajan : I son pas, mas vengueràn.
Pujòl (Calandreta) : la barradura de calandreta de Caramauç pr’amor deus locals. Èra pas un problèma d’efectiu.
D. Agar legís los projèctes culturaus. Ressorsas pedagogicas : enquadrament possible per Alan Bessièra sul sit de montauban. Un manual numeric per l’ensenhament de la DNL Istòria deuriá sortir al mes de març venent.
Denis Tajan per CANOPÉ : Parla de l’Escape game : escapada deu Baselic. Difusion al près dels professors perque es una bona pòrta de dintrada dins la lenga regionala. Espèra la mesa en plaça d’una formacion pels ensenhaires. Almens pels conselhièrs pedagogics.
D. Agar : Sus la ressorça e lo recrutament e lo movement dels ensenhaires dins lo 1èr gra. Un sol admés al CRPE l’an passat, aquò es pas brica bon. Ensenhar a fornit 3 professors de las escòlas que son en pòste dins lo bilingüe ara.
3 estagiaris. 3 titulars. Aucun sortissent mas doas que partisson dins una autra matèria.
Sul problèma dels jos servicis, lo CREO demanda de regularizar los falses jos servicis. Es apuejat pels sindicats.
D. Agar : I trabalham au cas per cas.
Fabienne Tajan : Los jos servicis seràn comptats dins los ETPs.
D. Agar : Torna sus la formacion ensenhar.
UNSA : Mancan de CPDs.
Martine Ralú (Òc-Bi) : Intervencion al sujècte de las datas del CRPE.
3 – Las perspectivas.
D. Agar : Pas d’anóncias seguras de SB.
CREO : Cal al mens una SB, l’an que veng. Perqué pas Pinsaguèl ? Encausse ? Caors…
Forar : I a ua baisha d’efectiu dins o 1ièr grad. Donc de tampaduras de pòste son previstas.
Primièr gra – question de Martina Ralu (Òc-Bi) per vidèo : A prepaus d’Encaussa-Montbrun (32), perqué afortit e pas lo bilingüe coma aquò èra estat visiblament actat ?
Responsa de la DASEN 32 : Resisténcia parents d’escolans e i a de tension dins l’equipa. Lo problèma es que i a ça que la agut una supression de pòsta qu’es ligada a una baissa d’efectiu dels escolans.
N. Rei Bèthvéder (NRB – CREO) : Cap de creacion de seccion bilingua de programada ? Responsas Agar : de perspectivas dins l’82 e dins Òlt mas per ara, es tròp d’ora per respondre.
Rector : I a una baissa dels mejans dins l’acadèmia de Tolosa. Avèm pas totas las donadas de l’eqüacion. Los arbitratges son pas efectuats. E sul segond gra i a de pistas de trabalh.
Isopet (CREO) : Demanda una circulara sus la lei Molac e demanda a integrar l’occitan au projècte academic.
NRB (CREO), e V. Lago (FSU) : Tornan suls jos servicis.
Lo rector M. Forar : Òc per lo projècte se los partenaris del terren o fan remontar. Per la circulara es Non. Cal qu’aquò venga del ministèri. Cal véser las convencions a venir sus l’occitan per aver una circulara nacionala. Mes i aurà ua letra d’informacion. Tornaràn suls falses jos servicis . Puèi, n os balha son sentiment sus aquel CAEOC. Se planh que se diga pas mai lo positiu. Ausís que i a plen de causas que van pas. Espèra que la convencion arribarà lo mai lèu possibla/ Proposicion de far un grop de trabalh. Rampèla l’importància de mejans sagetats dempuèi París.
UNSA e FSU : Apièjan la demanda del CREO. L’occitan deu èsser protegit de la concurréncia de las autras matèrias. Los collègas devon èsser estalviats, son ja plan solicitats e agotats.
Rector : Desfís de las ressorsas umanas o devèm relevar amassa. Prepausar de contractes mai atrasents pels candidats en occitan per exemple.
NRB : Perqué i a pas los ambaissadors dels liceans au CAEOC ?
D. Agar : Lo còp que veng.
Vidal IEO : De novèlas de l’enquèsta ministeriala sus l’occitan de 2019 ?
Lo rector M. Forar : Non.
Blanchon de l’OPLO : Felicita lo rectorat.
Lo rector M. Forar : una convencion de mejans, i cresi pas sus l’occitan.
Isopet pdt CREO : la convencion es signada peu ministèri.
Fin a 16h25
Compte-rendut de Nicolau Rei Bèthbéver (SG del CREO TLS), anotat, corregit e completat per Virginia Lago (Vice-pdta CREO TLS) e Manú Isopet (pdt CREO TLS)
